Vrije tijd

Een mens doet elke dag een groot aantal dingen uit gewoonte. Daar hoef je niet bij na te denken en het kost weinig inspanning. Maar een andere taal spreken, nieuw werk doen, de weg vinden in een nieuwe stad, met andere producten koken of wennen aan de omgangsvormen met buren of collega’s kosten juist extra inspanning. Daarom gingen de gastarbeiders ook in Utrecht op zoek naar iets vertrouwds. Kaarten of voetballen met landgenoten, 'heimwee eten' om de smaak van thuis te proeven, muziek maken of dansen en lekker je eigen taal spreken. Allemaal belangrijk om te kunnen ontspannen en steun te vinden. Ook het wandelen op zondag was voor veel migranten een geliefde bezigheid. Het Centraal Station, het Wilhelmina- of Julianapark en Hoog-Catharijne waren plaatsen waar je vaak groepjes migranten kon treffen: samen praten of een kopje koffie drinken. Dat ze niet overal welkom waren blijkt uit een tv-programma uit 1967 van de VPRO genaamd “Forum minderheden” over het oude station in Utrecht.

Al snel kwamen er Turkse en Marokkaanse koffiehuizen en cafés, waar mensen bij elkaar kwamen om iets te drinken, te kaarten of ‘tavla’ (tric-trac) te spelen.


Turks koffiehuis op de Herenweg in 1973

Turkse voetbalclub

Men begon eigen feesten te organiseren, er ontstonden eigen voetbalverenigingen en dansgroepen, culturele centra en zelforganisaties. Er werden krantjes uitgegeven: 'Seglo' en de Migranten TV Utrecht verzorgden radio- en tv-programma’s in de eigen taal. Later zorgde de schotelantenne voor het contact met het thuisland. Zo probeerde men de eigen cultuur vast te houden. Maar ook door eigen kracht te emanciperen. Een neveneffect was dat steeds meer Utrechters kennismaakten met pizza en couscous of gingen eten bij de Griek of de Turk. In Rasa en Tivoli kon men regelmatig muziek uit Marokko of Turkije horen.

 


Mevrouw Chawki maakt 'heimwee eten'

De fotoman


De wandeling op zondag werd soms vastgelegd door de fotoman. Een bewijs voor thuis dat het allemaal goed ging in het nieuwe land.


Turks koffiehuis op de Amsterdamse straatweg